„Wypowiedz, Niewypowiedziane” („Speak the Unspoken”) – Wspieranie Symbolizacji i Mentalizacja w Emotion Focused Therapy (EFT) dla Młodzieży i Opiekunów

Emotion Focused Therapy (EFT) dla Młodzieży i Opiekunów to szczególna forma terapii, której celem jest wspieranie młodych ludzi w procesie emocjonalnego uzdrawiania i rozwoju. Jedną z kluczowych interwencji stosowanych w EFT dla Młodzieży jest „speak the unspoken” – „wypowiedzenie tego, co niewypowiedziane”. Jej celem jest pomoc młodemu człowiekowi w usymbolizowaniu i przekształceniu trudnych, często bolesnych emocji, które zostały uwewnętrznione w kontakcie z Ważnym Dorosłym, ale nigdy nie zostały w pełni zrozumiane ani wyrażone.

Interwencja „speak the unspoken” odgrywa kluczową rolę w procesie symbolizacji i mentalizacji doświadczeń emocjonalnych nastolatka, szczególnie tych, które przejął od opiekuna. Dzieci i młodzież mają naturalną tendencję do uwewnętrzniania przekazów, zwłaszcza tych bolesnych i raniących, ze względu na naturalną potrzebę adaptacji i przetrwania w relacjach rodzinnych. Trudne do zrozumienia i emocjonalnie bolesne zachowania często stają się wewnętrzną częścią emocji dziecka, pozostając jednak niesymbolizowane i chaotyczne.

Terapeuta, stosując interwencję „speak the unspoken”, dąży do przekształcenia tego, co zostało uwewnętrznione, w coś, co może zostać w pełni usymbolizowane i zrozumiane.

W kontekście pracy z tym co zostało uwewnętrznione w relacji z opiekunami ważne jest żebyśmy wykazywali się dużą uważnością i wrażliwością, ponieważ dla dziecka relacja z Ważnymi Dorosłymi jest kluczową częścią ich bieżącej rzeczywistości. Jeśli chcemy pomóc dziecku przetwarzać to co aktualnie jest bolesne w relacji z opiekunami, a jednocześnie nie chcemy “utknąć” na tym co niektórzy określają jako “konfliktem lojalnościowym”, to potrzebujemy po pierwsze sami w sobie życzliwie myśleć o rodzicach tego dziecka, po drugie umieć zaprosić dziecko do doświadczeniowej pracy nad jego emocjami i doświadczaniem rzeczywistości, a nie omawiania stricte rodziców. W EFT dla Młodzieży podchodzimy do tego w sposób doświadczeniowy sięgając po głęboki przetwarzanie emocji. Kiedy emocje dziecka, związane z doświadczeniami w relacji z opiekunem są aktywnie doświadczane w trakcie sesji, a nastolatek czuje się wspierany przez terapeutę, to łatwiej jest mu się otworzyć na eksplorację tych bolesnych emocji, których doświadczał w kontakcie z opiekunami, a które musiał pogrzebać żeby chronić dobry kontakt z nimi.

Najczęściej odbywa się to przy użyciu charakterystycznej dla EFT techniki pracy z pustym krzesłem. W trakcie tej pracy terapeuta sięgając do interwencji “speak the unspoken” pomaga nastolatkowi nazwać (usymbolizować) ten najbardziej bolesny przekaz, który dziecko odbiera od rodzica, ale zawarty jest niejako “pomiędzy wierszami”. Dzięki temu, symbolizacja może stać się możliwa, a doświadczenie emocjonalne zostaje zintegrowane w spójny sposób, pomagając młodemu człowiekowi lepiej zrozumieć, odnieść się do przeżytego doświadczenia i wyrazić swoje potrzeby(niejednokrotnie po raz pierwszy). Ten proces może w konsekwencji prowadzić do bardziej dojrzałego przetwarzania informacji, lepszego rozumienia opiekuna(choć niekoniecznie) i jego pełniejszego obrazu.

Głębia Pracy z Bólem Emocjonalnym

Interwencja „speak the unspoken” w EFT dla młodzieży i opiekunów ma również głębszy wymiar. Terapeuta staje się przewodnikiem, który w pełnym dostrojeniu emocjonalnym – zarówno do młodego człowieka, jak i do samego siebie – podejmuje próbę nazwania tego, co młoda osoba przeżywa, kiedy sam nie jest w stanie tego wyrazić. W momentach, kiedy nastolatek w bieżącej chwili zmaga się z głębokim, czystym bólem emocjonalnym, wyrażenie tych uczuć może być po prostu zbyt trudne. Mimo, że terapeutyczna przestrzeń jest bezpieczna, intensywność tych emocji może przerastać możliwości młodego człowieka do ich wyrażenia, bo niejednokrotnie jest to pierwszy raz kiedy dziecko doświadcza tych emocji w świadomy sposób i to w obecności dostrojonej osoby.

W takich chwilach terapeuta, dzięki swojej empatii i głębokiemu zrozumieniu emocji, zaczyna powoli i łagodnie nazywać to, co czuje nastolatek. Przepuszcza przez siebie ból młodego człowieka, nadając mu jednocześnie słowa w języku emocji i potrzeb. Ten proces pozwala na symbolizację doświadczenia, przekształcenie surowego bólu w coś, co ma znaczenie i jest możliwe do zrozumienia oraz przeżycia. Kluczowym elementem tej interwencji jest łagodność i uważność terapeuty, który chwila-po-chwili śledzi niewerbalne sygnały od dziecka, aby upewnić się, że jego słowa odpowiadają aktualnemu doświadczeniu młodego człowieka, tym samym pogłębiając doświadczenie oraz nadanie mu nowego, osobistego znaczenia, które z naszej perspektywy musi wynikać z kontaktu z wewnętrznym doświadczeniem.

Skoncentrowana na Emocjach – oparta na dostrojeniu

Interwencja „speak the unspoken” jest dla mnie kwintesencją pracy opartej na głębokim dostrojeniu, pracy z bólem emocjonalnym oraz aktywnego wsparcia terapeutycznego. Jest to wyraz obecności terapeuty i dostrojenia do doświadczenia młodego człowieka, pomagając mu znaleźć słowa, kiedy sam nie jest jeszcze gotowy, aby to zrobić. W EFT dla młodzieży niezwykle istotne jest, aby terapeuta był aktywny – młodzież potrzebuje takiego zaangażowania, aby czuć się widziana i zrozumiana. Jednocześnie ta aktywność terapeuty pozwala na głęboką pracę z doświadczeniem emocjonalnym nastolatka, dzięki czemu jego proces uzdrawiania może się rozpocząć.

Interwencja „speak the unspoken” pozwala na to, aby najgłębszy ból emocjonalny, który młody człowiek przeżywa, mógł zostać dostrzeżony, nazwany i zrozumiany. To właśnie ta transformacja – z nieusymbolizowanego bólu w doświadczenie, któremu można nadać znaczenie, spotkać się z potrzebą i przekształcić za pomocą adaptacyjnej emocji– jest kluczowym elementem procesu uzdrawiania w EFT dla Młodzieży- “zmiany emocji za pomocą emocji”

Podsumowanie

Interwencja „speak the unspoken” stanowi esencję głębokiej pracy terapeutycznej, która łączy empatię, dostrojenie i aktywną pomoc terapeuty. Dzięki niej młodzież ma szansę na przekształcenie swojego bólu w coś, co jest zrozumiałe i co może być wyrażone – co z kolei pomaga im rozwijać się emocjonalnie i tworzyć nowe, adaptacyjne narracje o sobie i swoim życiu.